De ringen

De ringen van Saturnus zijn het meest uitgebreide ringensysteem van elke planeet in ons zonnestelsel. De ringen bestaan uit miljarden kleine deeltjes, variërend in grootte van centimeters tot tientallen meters, die met z'n allen in een baan rond Saturnus draaien. De ringdeeltjes zijn bijna volledig van waterijs gemaakt, met een klein beetje rotsachtig materiaal. Het is nog altijd niet met 100% zekerheid te zeggen hoe de ring van Saturnus is gevormd. Sommige onderdelen van de ringen wijzen op relatief jonge ringen, maar wetenschappelijke modellen geven aan dat de ringen zich waarschijnlijk al bij het begin van het zonnestelsel hebben gevormd.

 

Het ontstaan

De ringen van Saturnus zijn waarschijnlijk heel oud, en zijn ontstaan bij de vorming van Saturnus zelf. Er zijn twee verschillende theorieën over het ontstaan van de ringen van Saturnus. De eerste theorie komt uit de 19e eeuw en zegt dat de ringen ooit een maan van Saturnus waren met een doorsnede van ongeveer 400 - 600 kilometer (iets groter dan Mimas), die vervolgens uit elkaar viel. De tweede theorie zegt dat de ringen nooit een maan waren, maar een overblijfsel is van het materiaal waar Saturnus zelf uit is ontstaan.

Daarnaast wordt aangenomen dat de ringen bij het ontstaan veel groter en breder zijn geweest. Veel materiaal uit de ringen is echter op elkaar gebotst, en heeft een groot gedeelte van de manen van Saturnus gevormd. Vandaar dat de meeste manen ook weinig rotsachtig materiaal hebben, want dit is niet veel aanwezig in de ringen.

 

temperatuur

De temperatuur in de kern van Saturnus bedraagt ongeveer 12 000°C. Aan de buitenkant is de temperatuur een stuk lager, -180°C. 

 

manen

Saturnus heeft één grote maan, Titan, en de ijsmaantjes Mimas, Enceladus, Tethys, Dione, Rhea en Japetus. Verder heeft Saturnus 23 geregistreerde mini-maantjes, waarvan slechts elf een naam hebben. Van de mini-maantjes zijn er waarschijnlijk nog een heleboel verborgen in het uitgebreide ringenstelsel van Saturnus.

 

Atmosfeer

 

De atmosfeer van Saturnus bestaat voor 93% uit waterstof en meer dan 5% helium. De rest bestaat uit methaan, waterdamp, ammoniak, ethaan, propaan, acetyleen en waterstoffosfide. Dat is bijna hetzelfde als bij Jupiter. Doordat de druk en de temperatuur zo hoog zijn is de grens tussen planeet en atmosfeer eigenlijk afwezig, de atmosfeer is namelijk zo dicht samengedrukt dat het bijna een vloeibare stof is geworden. De buitenkant is bedekt met dezelfde horizontale banen als Jupiter, maar bij Saturnus is er minder contrast tussen die banen, en zijn ze dus minder goed te zien.

 

Algemeene info

 

Gemiddelde afstand tot de zon:                                                  ± 1 429 miljoen km

Tijdsverschil tussen twee zonsopgangen (zonnedag):             onbekend

Duur van één asomwenteling (sterrendag):                                ± 10 uur en 14 minuten

Duur van één revolutie om de zon (jaar):                                    ± 10 759 aardse dagen (bijna 30 jaar)

Equatoriale diameter:                                                                    ± 120 536 km

Massa:                                                                                            ± 5,688 × 1026 kg kg

 

Magnetisch veld

Zoals gezegd, heeft Saturnus een opvallend klein magnetisch veld, slechts 5% van de sterkte van het magnetisch veld van Jupiter. Wat uniek is, is dat de magnetische noord- en zuidpool precies gelijk zijn aan de geografische noord- en zuidpool. Dit is op geen enkele andere planeet het geval.  
  

Onderzoek

De Pioneer 11 kwam op 1 september 1979 langs Saturnus en heeft informatie verzameld over magnetische velden en straling. Daarnaast heeft de Pioneer 11 de eerste goede foto's gemaakt van Saturnus.
Voyager 1 heeft in 1980 gegevens over de ringen en atmosfeer van Saturnus en de maan Titan verzameld.
De Voyager 2 kwam in 1981 langs Saturnus en is vervolgens doorgereisd naar Uranus en Neptunus.
In 1997 werd de Cassini-Huygens gelanceerd door de ESA en NASA. Deze is in 2004 door de ringen van Saturnus gegaan om de planeet zelf op slechts 18 000 km te passeren.